Διάβαζα στο site του περιοδικού New Yorker για μία τελευταία έρευνα που εξηγεί ότι τα βιβλία, περισσότερο από τα video games, τη μουσική και τις τηλεοπτικές σειρές, βοηθούν τους εφήβους να αποφύγουν την κατάθλιψη.
Φυσικά, μιλάμε για την προδιάθεση, γιατί αν κάποιος έχει κατάθλιψη ένα βιβλίο δεν αρκεί για να την αντιμετωπίσει, όπως άλλωστε επισημαίνει και ο δρ. Μπράιαν Πρίμακ -αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ (ΗΠΑ)- ο οποίος δημοσίευσε την εν λόγω μελέτη. (Περισσότερες πληροφορίες σχετικά θα βρείτε εδώ και εδώ).
Το διάβασμα δεν είναι φάρμακο, είναι απόλαυση, είναι ταξίδι. Για να αφεθεί κάποιος να τον απορροφήσει ένα βιβλίο σημαίνει ότι έχει και τη διάθεση και την ανάγκη να το κάνει, άρα δεν υποφέρει από το σαρωτικό κύμα της κατάθλιψης που παγώνει κάθε επιθυμία και όρεξη για ζωή.
Αυτή η έρευνα όμως με έβαλε σε σκέψεις: Γιατί διαβάζουμε;
Προσωπικά, επειδή δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Όπως έγραψα και σε ένα κείμενο που αφορούσε το blog, το οποίο δημοσιεύθηκε στο site της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σερρών, η πραγματικότητα είχε πάντα λιγότερη βαρύτητα μέσα μου από όσα φανταζόμουν. Υπό αυτή την έννοια όταν άρχισα να διαβάζω συστηματικά λογοτεχνία απελευθερώθηκα. Αισθάνθηκα ότι βρήκα το δρόμο μου. Καλοκαίρι, στα δεκαεφτά, μετά από έναν έρωτα για μια εικόνα. Ένα πάθος ανολοκλήρωτο, άρα απεγνωσμένο για πάντα. Ένα trompe l' oeil του νου που με διάλυσε και μου έδωσε την ευκαιρία να βγω από το κουκούλι της εφηβείας. Ουσιαστικά όλα ήταν μόνο στο μυαλό μου. Αλλά, τελικά, και τι δεν είναι; Τα βιβλία τότε έγιναν η μήτρα. Για να γεννηθώ ξανά. Στις υπογραμμισμένες παραγράφους με κόκκινο στυλό, στις τσακισμένες σελίδες, στις σημειώσεις που κρατούσα στο πλάι του κειμένου... Εκεί, πάνω στις λέξεις, έχτιζα σιγά σιγά τη νέα μου ζωή.
Πέρασαν χρόνια. Άλλαξαν πολλά. Σχεδόν όλα. Όμως κάτι έμεινε σταθερό και αναλλοίωτο: η αγάπη για τα βιβλία. Η μάλλον όχι μόνο η αγάπη. Η ανάγκη. Γιατί χωρίς τα διαβάσματα η ζωή είναι σκέτη ζωή. Τα βιβλία έγιναν η δεύτερη φύση μου. Ό,τι κι αν είναι αυτό το συγκεχυμένο πράγμα με τις χιλιάδες πτυχές που μεταβάλλονται διαρκώς, νιώθω να το γνωρίζω καλύτερα όταν μια φράση φωτίζει μέσα μου έναν ολόκληρο κόσμο που δεν γνώριζα πως υπήρχε. Όταν ανοίγονται μπροστά μου δρόμοι και ταξιδεύω χωρίς να σηκωθώ ούτε στιγμή από τον καναπέ. Όταν τα λόγια ενός ξένου, καταφέρνουν να ερμηνεύσουν και να ανασύρουν όσα για χρόνια κρύβονταν στα απύθμενα σκοτάδια του υποσυνειδήτου. Ως δια μαγείας...