«Υπάρχουν φορές που μαθαίνεις τον εαυτό σου διαβάζοντας για τη ζωή άλλων ανθρώπων. Βλέπετε, το σπουδαίο με τα μυθιστορήματα είναι ότι σου δίνουν την ευκαιρία να εισέλθεις στη ζωή άλλων ανθρώπων, σε μια ζωή που δεν είναι η δική σου. Το μυθιστόρημα είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη στον κόσμο όπου δύο άγνωστοι συναντιούνται κάτω από απολύτως οικείους όρους. Αναφέρομαι στον συγγραφέα και τον αναγνώστη. Μαζί φτιάχνουν το βιβλίο. Δεν είναι μόνο ο συγγραφέας. Είναι και ο αναγνώστης που επινοεί ένα βιβλίο. Κάθε αναγνώστης διαβάζει ένα διαφορετικό βιβλίο».

Αυτά και άλλα ωραία λέει ο Πολ Όστερ στον Ανταίο Χρυστομίδη στο βιβλίο «Οι κεραίες της εποχής μου» (εκδ. Καστανιώτη). Όπως προδίδει ο τίτλος, πρόκειται για τη μεταφορά της ομώνυμης τηλεοπτικής εκπομπής βιβλίου στο χαρτί.

Ο γνωστός μεταφραστής ταξιδεύει μαζί με 33 διάσημους συγγραφείς σε ένα δωμάτιο και μάς μεταφέρει τις συνομιλίες τους. Στο βιβλίο βρίσκουμε τις συνεντεύξεις των Νικολό Αμανίτι, Μάργκαρετ Άτγουντ, Μορίς Ατιά, Μάρτιν Βάλζερ, Μάριο Βάργκας Λιόσα, Γκαμάλ Αλ Γιτάνι, Ναντίν Γκόρντιμερ, Χανς Μάγκνους Εντσεσμπέργκερ, Χαβιέρ Θέρκας, Αντρέα Καμιλέρι, Ντάνιελ Κέλμαν, Χανίφ Κιουρέισι, Τζον Λε Καρέ, Κλάουντιο Μάγκρις, Βλαντίμιρ Μακάνιν, Ίαν ΜακΓιούαν, Νόρμαν Μάνεα, Χάρι Μούλις, Τζον Μπάνβιλ, Άμος Οζ, Πολ Όστερ, Ορχάν Παμούκ, Τζορτζ Πελεκάνος, Σέρχιο Πιτόλ, Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, Ζοζέ Σαραμάγκου, Ίνγκο Σούλτσε, Αντόνιο Ταμπούκι, Π. Ντ. Τζέιμς, Ντάριο Φο, Κάρλος Φουέντες, Γιασμίνα Χάντρα, Άλαν Χόλινγκχερστ.

Είναι ένα απολαυστικό βιβλιοβιβλίο. Δεν το διαβάζω βεβαίως με τη σειρά, σελίδα σελίδα, όπως ένα μυθιστόρημα. Διαλέγω αποσπάσματα και τα απολαμβάνω κάθε πρωί μαζί με τον καφέ.

Αν αρέσουν και σ' εσάς, αυτού του είδους οι εκδόσεις, υπάρχουν άλλες δύο αντίστοιχες:
«Η τέχνη της γραφής» (εκδ. Τόπος). Πρόκειται για συνεντεύξεις στο λογοτεχνικό περιοδικό Paris Review των διάσημων συγγραφέων: Τ.Σ. Έλιοτ, Τρούμαν Καπότε, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Σολ Μπέλοου, Χόρχε Λούις Μπόρχες, Γκρέιαμ Γκριν, Ουίλιαμ Φόκνερ, Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ, Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Χάρολντ Μπλουμ.

Αλλά και το «Κουβέντες του σιναφιού - Ένας συγγραφέας, οι συνάδελφοί του και η δουλειά τους» (εκδ. Πόλις), στο οποίο θα βρείτε τις συζητήσεις του Φίλιπ Ροθ με τους συναδέλφους του Πρίμο Λέβι, Άαρον Άπελφελντ, Ιβάν Κλίμα, Μίλαν Κούντερα, Έντνα Ο' Μπράιαν, Μαίρη ΜακΚάρθυ, Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ.

Υ.Γ. Καμιά φορά βέβαια το να γνωρίζεις έναν συγγραφέα μέσα από συνεντεύξεις ή βιογραφίες σού προκαλεί ένα περίεργο συναίσθημα, κάτι μεταξύ απογοήτευσης και αμηχανίας. Το έχω νιώσει πολλές φορές παρακολουθώντας την εκπομπή των Χρυσοστομίδη και Χαρτουλάρη. Μια συνέντευξη όμως σε βιβλίο είναι αλλιώς. Ίσως γιατί το χαρτί είναι το φυσικό περιβάλλον ενός συγγραφέα.